![Ransomware saldırısı kilitli bilgisayar ekranı](https://invekor.com.tr/wp-content/uploads/2025/11/invekor-scaled.jpg")
Yönetici Özeti: Fidye yazılımları (Ransomware), 2025 yılında şirketler için en büyük iflas sebebidir. Bu rehberde; fidye yazılımlarının çalışma mantığını, neden antivirüslerin yetersiz kaldığını ve EDR, 3-2-1 Yedekleme, Ağ Segmentasyonu gibi modern savunma tekniklerini detaylıca inceledik.
Bir sabah ofise geldiğinizi ve tüm şirket verilerinizin .locked uzantısıyla kilitlendiğini hayal edin. Ekranda kırmızı bir sayaç ve 50.000$ talep eden bir not var. Bu senaryo, Türkiye'de her gün onlarca KOBİ ve kurumsal firmanın başına geliyor. İnvekor Bilgi Teknolojileri olarak, bu tehdide karşı almanız gereken önlemleri teknik detaylarıyla derledik.
Fidye Yazılımı (Ransomware) Nedir?
Fidye yazılımı, bulaştığı sistemdeki dosyaları askeri düzeyde şifreleme algoritmaları (AES-256, RSA-2048) ile kilitleyen ve şifre anahtarı karşılığında kurbandan kripto para (genellikle Bitcoin veya Monero) talep eden zararlı bir yazılımdır.
En Yaygın Fidye Yazılımı Türleri
- Crypto Ransomware: En yaygın türdür. Dosyaları, resimleri, veritabanlarını şifreler ama bilgisayarı kullanmanıza izin verir.
- Locker Ransomware: Bilgisayarın işletim sistemini tamamen kilitler, masaüstüne erişimi engeller.
- Double Extortion (Çifte Şantaj): Modern hackerların taktiğidir. Önce verileri şifrelerler, sonra "Fidyeyi ödemezsen verilerini KVKK kurumuna ve rakiplerine sızdırırız" diye tehdit ederler.
Saldırganlar Sisteminize Nasıl Sızıyor? (Attack Vectors)
Bir fidye yazılımının şirketinize girmesi için kapıların açık olması gerekmez, aralık olması yeterlidir. İşte en sık kullanılan 3 yöntem:
- Oltalama (Phishing) E-postaları: Saldırıların %80'i bir çalışanın yanlış bir linke tıklamasıyla başlar. "Fatura.pdf.exe" gibi dosyalar en büyük tuzaktır.
- RDP (Uzak Masaüstü) Açıkları: Dış dünyaya açık bırakılan ve zayıf şifreyle korunan 3389 portu, hackerların ana giriş kapısıdır.
- Yazılım Zafiyetleri: Güncellenmemiş bir VPN cihazı veya Windows sunucusu, saldırganın içeri sızması için yeterlidir.
Neden Klasik Antivirüsler Sizi Koruyamaz?
Birçok yönetici "Antivirüsümüz var, güvendeyiz" der. Ancak bu, modern savaşta kılıçla savunma yapmaya benzer. İşte farklar:
| Özellik | Klasik Antivirüs (AV) | Yeni Nesil EDR (Endpoint Detection) |
|---|---|---|
| Tespit Yöntemi | İmza Tabanlı (Sadece bilineni tanır) | Davranış Analizi (Anomaliyi tanır) |
| Bilinmeyen Tehditler | Yakalayamaz (Zero-Day'e karşı kördür) | Yakalayabilir (Şüpheli hareketi durdurur) |
| Müdahale Hızı | Sadece uyarır veya siler | Saldırıyı izole eder, ağı keser |
| Ransomware Koruması | Zayıf | Çok Yüksek (Şifreleme eylemini durdurur) |
Çözüm Önerisi:
İnvekor olarak, tüm müşterilerimize imza tabanlı koruma yerine SentinelOne, CrowdStrike veya Sophos Intercept X gibi Yapay Zeka destekli EDR Çözümleri öneriyoruz.
Şirketinizi Korumak İçin 7 Adımlık Güvenlik Planı
Fidye yazılımlarından %100 korunmanın yolu, çok katmanlı bir savunma mimarisi kurmaktır.
1. "3-2-1 Kuralı" ile Yedekleme (Hayat Kurtarır)
Verileriniz şifrelense bile, fidyeyi ödemeden kurtulmanın tek yolu sağlam bir yedektir.
- Verilerin 3 kopyasını tutun.
- 2 farklı medyada saklayın (Disk + Bulut).
- 1 kopyayı mutlaka Offline veya Immutable (Değiştirilemez) tutun.
2. Ağ Segmentasyonu (Veba Yayılmasın)
Muhasebe departmanının bilgisayarı ile fabrika üretim hattının sunucusu aynı ağda (VLAN) olmamalıdır. Ağı bölümlere ayırarak, virüsün bir departmandan diğerine sıçramasını engellersiniz.
3. Yama Yönetimi (Patch Management)
İşletim sistemlerini, Office programlarını ve Firewall cihazlarını düzenli güncelleyin. WannaCry saldırısı, sadece Windows güncellemesi yapılmayan sistemleri vurmuştu.
4. Çok Faktörlü Kimlik Doğrulama (MFA/2FA)
VPN bağlantılarına, mail hesaplarına ve sunucu girişlerine mutlaka SMS veya Authenticator onayı koyun. Şifreniz çalınsa bile, saldırgan telefonunuzdaki kodu bilmeden içeri giremez.
Acil Durum Senaryosu: Saldırı Altındaysanız Ne Yapmalısınız?
- İNTERNETİ KESİN: Tüm sunucu ve bilgisayarların ağ kablosunu çekin. Wi-Fi'ı kapatın.
- KAPATMAYIN: Bilgisayarları kapatmayın veya yeniden başlatmayın (RAM'deki deliller kaybolabilir).
- YEDEKLERİ KORUYUN: Yedekleme ünitelerinin bağlantısını fiziksel olarak kesin.
- ASLA ÖDEME YAPMAYIN: Ödeme yapsanız bile dosyaların açılacağının garantisi yoktur ve tekrar saldırırlar.
- UZMAN ARAYIN: Hemen İnvekor Siber Olay Müdahale (SOME) ekibini arayın.
